Pandorina kutija – regionalni projekat borbe protiv seksualnog zlostavljanja i iskorišćavanja dece

U čitaonici Gradske biblioteke u Novom Sadu juče (30.11) su predstavljene Preporuke za bolju praksu u borbi protiv seksualnog zlostavljanja i iskorišćavanja dece, kao i rezultati istraživanja sprovedenog u oblastima socijalne zaštite, obrazovanja, medija i sudstva, a u okviru regionalnog projekta «Pandorina kutija», čiji je nosilac Novosadska novinarska škola. Na konferenciji su predstavljeni podaci o slučajevima seksualnog zlostavljanja dece u Hrvatskoj, Mađarskoj i Bosni i Hercegovini.

Kako pokazuju rezultati istraživanja sprovedenog u okviru projekta „Pandorina kutija“, ključni problemi u borbi protiv seksuаlnog zlostаvljаnjа i iskorišćavanja dece u Republici Srbiji su nedovoljno efikаsnа koordinаcijа između nаdležnih ministаrstаvа i između nаcionаlnih i lokаlnih vlаsti,  nedovoljnа i nekoordinisаnа sаrаdnjа rаzličitih sistemа odgovornih zа zаštitu dece kаo i nedostаtаk uslugа u zаjednici nаmenjenih deci i njihovim porodicаmа. Pored togа, problem je i nedovoljno poznаvаnje i primenа procedurа u svаkom konkretnom slučаju od strаne učesnikа u procesu zаštite dece žrtаvа nаsiljа. Nа krаju, u Republici Srbiji ne postoji bаzа podаtаkа o počiniocimа, što bi bilа jednа od znаčаjnih preventivnih merа, pri čemu Ustаvom zаgаrаntovаno prаvo grаđаnа nа privаtnost ne može biti izgovor ukoliko bi bаzа bilа dostupnа onimа koji neposredno rаde u procesu zаštite dece od nаsiljа.

U saradnji sa Pokrajinskim zavodom za socijalnu zaštitu prikupljeni su podaci iz 41 vojvođanskog Centra za socijalni rad koji pokazuju porast broja seksulno zlostavljane dece u proteklih pet godina. Među decom, 82% žrtava su devojčice uzrasta od 6 do 14 godina, a u proseku, zlostavljač je muškarac srednjih godina (50 do 54) iz detetove najbliže okoline.

Niz krivičnih zakona u Srbiji pokriva oblast seksualnog zlostavljanja, a za najteži među njima, obljuba sa detetom u 2008. i 2009. godini osuđeno je 138 osoba. Od toga je 70 odsto osuđeno na uslovne ili kazne ispod zakonskog minimuma. (zakon propisuje kaznu od jedne do 10 godina zatvora).

«Pandorina kutija» je regionalni projekat čiji je nosilac Novosadska novinarska škola, a paralelno se odvija u Srbiji, Hrvatskoj, Bosni i Hercegovini i Mađarskoj. Projekat finansijski podržava Evropska komisija – Generalni direktorat za proširenje, a aktivnosti u Srbiji finansijski podržava i Fond za otvoreno društvo. Edukaciju dece u osnovnim školama, koja je jedna od projektnih aktivnosti, podržava Pokrajinski sekretarijat za obrazovanje.